Boşanma Sonrası Mal rejimi-Mal Paylaşımı-Edinilmiş Mallara Katılma

BOŞANMA SONRASI MAL PAYLAŞIMI-MAL REJİMLERİ

Öncelikle bu davanın açılabilmesi için evlilik birliğinin tasfiye olması gerekmektedir.Evlilik birliğinin tasfiyesi ya eşlerden birinin ölümü yada açılmış boşanma davasının kesinleşmesi ile oluşacaktır.Uygulamada boşanma davası ile birlikte açılan mal rejimine ait davalar boşanma davasından ayrılmakta,boşanma davası (evlilik birliğinin tasfiyesi) gerçekleştikten sonra davaya devam edilmektedir.

Mal rejiminde 2002 yılını esas almakta fayda vardır. Taraflar, evlenirken veya evlendikten sonra kanunda yazılı mal rejimlerinden birini seçip sözleşme yapmamışlarsa ilk sıradaki yasal mal rejimine, yani edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olurlar. 2002 öncesindeki yani mal ayrılığı dönemde bir eş,diğerinin bir mal edinmesine katkıda bulunmuşsa bu miktar üzerinden hak talep edebilir.Bu katkısı malın değerinde artışa sebep olmuşsa,bu da hakkın konusu olur.Bu tür taleplere katkı payı alacağı ve katkı payı değer artışı denmektedir.

Taraflar 1 Ocak 2003 tarihine kadar notere başvurup yeni mal rejiminin, evliliklerinin başlangıcından itibaren uygulanmasını kabul ettiklerini belirtebilirler. Fakat sözleşme yapmamış iseler, 1 Ocak 2002’ye kadar eski rejime, 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren de yeni rejime tabi olurlar.

Medeni kanun mal rejimi tasfiye davasına konu olabilen değerleri ise aşağıdaki gibi düzenlemiştir.

1) Tarafların evlenmelerinden başlayarak emekleri karşılığında edindikleri mallar (yani yaptıkları iş ve meslek dolayısıyla elde ettikleri kazançlardan edindikleri mallar).

2) Sosyal güvenlik ve sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacıyla kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler (emekli ikramiyesi gibi).

3) Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar.

4) Kişisel malların gelirleri.

5) Edinilmiş malların yerine geçen değerler. 2002 sonrası için ise yasa açıkça eşlerin kişisel mallarını belirtmiştir. Aşağıdaki mal ve gelirler tasfiye davasının konusu olmazlar.

MALLAR YARIYA BÖLÜNMEZ

Tarafların Kişisel malları söz konusu tasfiyede ayrık tutulacaktır.Bu bakımdan 2002 yılından sonra alınan malların ½ si paylaşılacaktır duyumu yanlıştır.

Bu tasfiye dışında tutulacak Kişisel mallar:

1. Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,

2. Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,

3. Manevi tazminat alacakları,

4. Kişisel mallar yerine geçen değerler

2002 yılından sonra alınan bir gayrimenkul düşünelim;

Boşanma davasından sonra edinilmiş mallara ait rejimin tasfiyesi davası açıldı. Boşanan eş bu malların alımında veya elde edilmesinde katkısı olduğunu iddia eder. Dava sırasında katkısını kanıtlayabilirse, mesela bu mallar edinilirken benim şu şu gelirlerim de kullanıldı derse katkısı oranında mallar paylaştırılır.O bakımdan malların ½ si ne olursa olsun eşe verilecektir diye bir kaide bulunmamaktadır.Taraflar bu davada alınan menkul yada gayrimenkulün kişisel mal mı edinilmiş mal mı olduklarını beyan ederek buna istinaden söz konusu malın parasal değerinin bedelini talep edebilecektir.

Eşlerden biri, diğer eşin bir mal edinmesine, sahip olduğu malın iyileştirilmesine veya korunmasına “hiç veya bir karşılık almaksızın” katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için “katkısı oranında” alacak hakkına sahip olur. Bu alacak, o malın tasfiye sırasındaki değerine göre hesaplanır. Bir değer kaybı söz konusu olmuşsa katkının başlangıçtaki değeri esas alınır. (Md.227)

Boşanma davalarında maddi manevi tazminat

BOŞANMA DAVALARINDA MANEVİ TAZMİNAT

 MANEVİ TAZMİNAT

Manevi tazminat zarar görenin kişilik değerlerinde iradesi dışında meydana eksilmenin giderilmesi, tazmin ve telafi edilmesidir

 Manevi Tazminatın Şartları

Manevi tazminatın talep edilebilmesi için genel olarak benimsenin şartlar;
- Kusur şartı
- Zarar oluşmalıdır
- Zarar ile kusur arasında illiyet (Sebep-Sonuç) bağı olmalıdır
- Hukuka aykırılık olmalıdır

BOŞANMADAN DOĞAN MANEVİ TAZMİNAT

Türk Medeni Kanununa göre “boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir”. Burada bu tazminata hükmedilebilmesi için yani boşanmadan doğan tazminata hak kazanabilmek iin bir takım şartlar vardır.

BOŞANMADAN DOĞAN MANEVİ TAZMİNAT ŞARTLARI


- Tazminat isteyen eş kusursuz olmalı ya da az kusurlu olmalıdır,
- Tazminat istenen eş daha kusurlu olmalıdır,
- Zarar oluşmalıdır
- Nedensellik bağı olmalıdır
- Hukuka aykırılık olmalıdır.

-Fiziki Kişiliğe saldırı (Şiddet)

- Manevi kişiliğe saldırı (Sadakatsizlik- Hakaret-Aşağılama))
- Sosyal kişiliğe saldırı (Beddua-İftira)
- Diğer sebeplerle kişiliğe saldırı

Ancak tazminata hükmedilebilmesi için yapılan saldırının hukuka aykırı olması şartı varıdır. Hukuka aykırılık yok ise bu durumda tazminat verilmez.

Boşanma davasında manevi tazminata hükmedilmiş ise daha sonradan tekrar manevi tazminat istenemez . Boşanma davasında sonradan oluşan bir olgunun varlığı kanıtlanmamış ise başlangıçta istenilen manevi tazminatın miktarı ıslahla dahi artırılamaz . Aile mahkemesi hakimine verilen dilekçede manevi tazminat isteminde bulunan taraf ne istediğini açıkca bildirmelidir yoksa manevi tazminat verilmez . Yine manevi tazminat istemi yok ise ya da istek karara bağlanmadı ise manevi tazminat verilemez. 

Manevi tazminat boşanma davası devam ederken boşanma hükmünün kesinleşmesine kadar her aşamada istenebilir .Bunun yanında evliliğin boşanma sebebiyle son bulmasından dolayı doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinden itibaren bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Yani boşanma davasında istenmemiş manevi tazminat boşanma davasından sonra ayrı bir dava ile istenecek ise bu dava boşanma hükmünün kesinleşmesinden itibaren bir yıl içinde açılmalıdır. 

Manevi tazminatın miktarı belirlenirken verilecek tazminat zenginleşme aracı olamaz ; verilecek manevi tazminat talep eden tarafın elem, kederini tazmin edici olmalıdır.Manevi tazminat miktarı belirlenirken eşlerin kusurluluk oranı indirim sebebi olarak dikkate alınmalıdır .

 Eğer tazminat isteminde faiz talebi yoksa faize hükmedilemez. Yani faize hükmedilebilmesi için faiz isteminde bulunulmalıdır. Boşanma davasında manevi tazminat istemi, karar verilinceye kadar her safhada istenebilir. Manevi tazminat istemine ilişkin bu uygulama onun eki olan faiz istemi içinde geçerlidir . 

BOŞANMA DAVALARINDA MADDİ TAZMİNAT

Çoğu zaman boşanma sonucunda eşlerden biri evliliğin getirdiği maddi imkanlardan mahrum kalacaktır. İşte kanun koyucu bu mahrumiyeti telafi etmek amacıyla maddi imkanlardan mahrum kalan eşe maddi tazminatı isteme hakkı vermiştir.

Maddi tazminat koşulları şunlardır  :

a)Maddi tazminat talep edilmelidir.

Boşanma davasında hakim talepten fazlasına karar veremez. Aynı şekilde maddi tazminat isteniyorsa mahkemeden talep edilmelidir. Şayet maddi tazminat talep edilmediği bir davada hakim maddi tazminat koşullarının oluştuğunu görse dahi kendiliğinden maddi tazminata karar vermez.

Maddi tazminat , boşanma davasının kesinleşmesinden sonra 1 en geç 1 yıl içinde istenebilir.

b)Mahkemenin Boşanma Kararı Vermesi Gerekmektedir

Maddi tazminata karar verilebilmesi için boşanma kararı da verilmiş olmalıdır. Boşanma kararı verilmeden maddi tazminata karar verilemez.

c)Maddi Tazminat Talep Edenin Kusursuz veya Daha Az Kusurlu Olması Gerekir  

Kanun,  maddi tazminat talep eden eşin , diğer eşe nazaran daha az kusurlu veya kusursuz olmasını aramıştır. Hakim , önce kusur değerlendirmesi yapacak ve tazminat talep eden eşin en azından daha az kusurlu veya kusursuz olması ve diğer şartların oluşması halinde bu eş lehine maddi tazminata karar verecektir.

Burada bahsedilen kusursuz olma hali tam anlamıyla kusursuz demek değildir. Bu konuda Yargıtay’ın ölçüsü maddi tazminat talep eden eşin “boşanmaya yeterli bir kusurunun olmayışıdır. Buna hafif kusur da denebilir. Şayet maddi tazminat talep eden boşanmaya sebep olacak şekilde kusurlu (ağır veya tam kusurlu) ise bu eş lehine maddi tazminata karar verilemez. Eşler eşit kusurlu ise aynı şekilde maddi tazminata karar verilemez.

d)Kendisinden maddi tazminat istenen eş , kusurlu olmalıdır

Hakim, maddi tazminat hakkında karar verirken kendisinden maddi tazminat istenen eşin kusurunu da mutlaka değerlendirir. Eğer tazminat ödemesi istenen eş , boşanmaya sebep olacak derecede kusurlu ise (ve diğer koşulların varlığı halinde) mahkeme bu eşin maddi tazminat ödemesine karar verir.Burada bahsettiğimiz kusur , tazminat istenen eşin , boşanmaya sebep olacak derecede kusurlu olmasıdır.

Hakim tarafların kusurlarını değerlendirirken kesinleşmiş bir boşanma kararı varsa bunu da dikkate alır.

e)Maddi tazminat isteyen eşin mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenmeli

Eşler evlenince evlilik dolayısıyla bazı menfaatler elde ederler. Kocanın kadının geçimini sağlama görevinin olması veya kadının kocasının sigortasından yararlanması bunlara örnek verilebilir. Boşanmaya karar verildiğinde eşlerden biri bu menfaatlerinden mahrum olma durumunu maddi tazminat için aranan bir koşuldur.

Bazen de boşanma sonucu beklenen menfaatler kaybolabilir. Bunlara örnek olarak eşinin maddi desteğini yitirmek veya eşinin mirasından yararlanamayacak olmak buna örnek olarak verilebilir.

İşte mevcut veya beklenen menfaatlerinden boşanma sonucu mahrumiyet halinde maddi tazminat istenebilir.

Hakim mevcut veya beklenen menfaatleri değerlendirirken , tarafların yaşlarını , evlilik sürelerini , sosyal ve ekonomik durumlarını , sosyal güvenliklerinin olup olmadığını , iş bulma ihtimalini , yeniden evlenebilme şanslarını dikkate alır.

f)Maddi tazminat , süresi içinde istenmelidir.       

-Maddi tazminat , boşanma davasında dava dilekçesinde boşanma ile birlikte istenebilir.

-Boşanma davası devam ederken istenebilir.

-Boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde talep edilebilir. Kesinleşmeden itibaren 1 yıllık sürenin geçmesinden sonra maddi tazminat isteme hakkı zamanaşımına uğrar.

Google da nasıl arandı : Boşanma, Boşanma davası dilekçesinde maddi manevi tazminat,Boşanma kararı,Boşanmada maddi tazminat, boşanmada maddi manevi tazminat süresi,boşanmada tazminat,boşanmak,maddi tazminat,maddi tazminatta kusur,Manevi tazminat,Manevi tazminatta kusur,Manevi tazminat davası,boşanma manevi,boşanma maddi manevi tazminat davası,Manevi tazminat süresi