Tüketici Haklarına Genel Bakış-Şikayet Prosedürü

Ayıplı Mal
Tüketicinin satın aldığı mal hatalı çıkarsa; tüketici ayıplı malın15 gün içinde değiştirilmesi, paranın geri verilmesi, ücretsiz tamir edilmesi ya da ayıbın neden olduğu değer kaybının malın bedelinden indirilmesini satıcıdan isteyebilir. Eğer tüketici “gizli ayıbı” geç fark ederse, satıcıya başvuru süresi, 2 yıla çıkabilir. Ancak, ayıplı olduğu bilinerek satın alınan mallar için yukarıdaki kurallar geçersizdir.
Taksitli ve Ön Ödemeli Satışlar
Taksitli satışlarda tüketici borçlandığı toplam miktarı önceden ödeme hakkına sahiptir. Tüketici aynı zamanda bir taksit miktarından az olmamak koşuluyla bir veya birden fazla taksit ödemesinde bulunabilir. Her iki durumda da satıcı ödenen miktara göre gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür.
Kapıdan Yapılan Satışlar
Satıcının evinize ya da işyerinize gelerek yaptığı (1998′de bedeli 6 milyon lirayı aşan) satışlar kapıdan satış olarak adlandırılır. Bu tür satışlarda tüketici bir haftalık tecrübe ve muayene süresi sonunda malı kabul veya hiçbir gerekçe göstermeden reddetme hakkına sahiptir. Satıcı, tüketiciye “cayma bildirim belgesi”ni vermek zorundadır. Tüketici, bir hafta içinde ürünü “cayma” belgesiyle birlikte elden götürerek, iadeli taahhütlü posta ya da noter aracılığıyla iade ya da ihbar edebilir. Bu durumda satıcı yasa gereği tüketicinin ödediği bedeli ve belgeleri 10 gün içinde iade etmekle 20 gün içinde de mali geri almakla yükümlüdür.
Tüketici Kredisindeki Haklar
Tüketicilerin banka veya benzeri finans kurumlarına bir mal ve ya hizmeti satın almak amacıyla tüketici kredisi almak için başvurmaları ile tüketiciler arasında yazılı bir sözleşmenin yapılması ve bu sözleşmenin bir kopyasının tüketiciye verilmesi zorunludur. Taraflar arasında yapılan sözleşmede öngörülen kredi şartları, sözleşme süresi içersinde tüketici aleyhine değiştirilemez. Tüketici borçlandığı miktarın bir bölümünü önceden ödeyebilir ve bu durumda banka ya da finans kuruluşları ödenen miktara göre gerekli faiz ve komisyon indirimi yapmakla yükümlüdür.
Etiket
Tüketicilere sunulan mal ve hizmetlerin ambalajları üzerine ve kapıya asılan tarifelerde; “üretim yeri, cinsi, satış fiyatı, net ağırlığı” gibi bilgiler yazılmak zorundadır. Etiket ve tarifesi olmayan satıcıların uyarılması, uymayanların belediye ya da ilgili kurumlara şikayet edilmesi tüketicinin görevidir.
Garanti Belgesi
Sanayi malı üreten ya da ithal eden firmalar, ürünleri için en az bir yıl garanti vermek zorundadır. Garanti, ürünün tüm parçalarını kapsamak zorundadır. Satıcılar da, üreticilerin düzenlediği bu garanti belgesini tüketicilerine vermek zorundadır. Bu süre içinde cihazın onarımı ücretsiz yapılır. Üretici ya da servis, garanti kapsamındaki cihaz için herhangi bir ad altında para talep edemez.
• Yetkili servis, tamir için bırakılan cihazı en fazla 30 gün içinde onarmak zorundadır. 30 gün sınırı aşıldığı taktirde, ürünü yenisiyle değiştirilmesini talep edilebilir. Ayrıca, cihaz tamirdeyken geçen zaman da garanti süresine eklenir.
• Garanti kapsamındaki bir cihaz, aynı arızayı iki kez ya da farklı arızaları dört kez peş peşe tekrarlarsa, üretici firma o ürünü ücretsiz değiştirmek zorundadır.
• Tüketici haklarını kaybetmek istemiyorsa, sanayi ürünlerinin onarımını mutlaka yetkili servislere yaptırmalıdır. Yetkili servislere yaptırılan her işlemin mutlaka belgesini alınmalıdır.
aranti kapsamındaki bir ürün için nakliye, montaj, servis, bakım ve arıza için tüketici hiçbir bedel ödememelidir.

TÜKETİCİ ŞİKÂYETLERİ NEREYE YAPILIR?
Tüketici şikâyetleri, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca, il ve ilçe merkezlerinde, tüketiciler ile satıcılar arasında çıkan uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla belediyelerle koordineli olarak oluşturulan tüketici sorunları hakem heyetine bildirilir. Tüketici sorunları hakem heyetlerinin vereceği kararlar tüketici mahkemelerinde delil olarak ileri sürülebilir. Uyuşmazlık konusu mal veya hizmet bedelinin her yıl belirlenen tutarı (Bunu hakem heyetine sorarak öğrenebilirsiniz) aşmadığı hallerde bu heyetlerce verilmiş bir karar olmaksızın tüketici mahkemelerine başvurulamaz. Bu parasal sınır, her yıl 8. maddenin son fıkrasında gösterilen usul çerçevesinde yeniden belirlenir.
UYUŞMAZLIK HALİNDE TÜKETİCİ MAHKEMELERİ
Satışa sunulan bir seri malın ayıplı olması durumunda Bakanlık veya tüketici örgütleri ayıplı seri malın üretiminin ve satışının durdurulması ve satış amacıyla elinde bulunduranlardan toplatılması için dava açabilirler. 
Ayıplı mallan satın alan tüketicilerin uğradıkları maddi ve manevi zararlar nedeniyle tek tek dava açma haklan saklıdır. Mahkeme, dava sonucunda ayıplı malların toplatılması kararını vermiş ise, ayıplı malın ve ayıbın niteliğine göre bu malların satıcıya iade edilip edilmemesine karar verir. Ancak, malların toplatılması için yapılan her türlü masraf, aleyhine karar verilen kişi tarafından ödenmedikçe mallar kendisine iade edilmez. Mahkemelerce verilen para cezalan, suçun aynı yıl içerisinde tekerrürü halinde iki misli olarak uygulanır. Para cezaları her yıl başında Türk Ceza Kanunu'nun EK2. madde hükümleri uyarınca arttırılır.

TÜKETİCİ SORUNLARI HAKEM HEYETLERİNİN ÇALIŞMA USUL ve ESASLARI

Satın aldığınız herhangi bir mal veya hizmetin ayıplı (kusurlu) olduğunu fark ettiğinizde öncelikle o mal veya hizmeti aldığınız satıcı veya sağlayıcı ile görüşmeniz gerekir. Sorunu çözemiyor ve karşı taraf yükümlülüğünü yerine getirmiyorsa, firma yetkilileri ile görüşmenizde yarar vardır.
Bu tür görüşmelerde yasal haklarınızı (malın iadesi, malın yenisi ile değiştirilmesi, malın tamiri, malın özürü kadar değerinden indirilmesi) bildiğinizi ve seçimlik haklarınızdan hangisini tercih ettiğinizi belirtmeyi unutmayın.
Her şeye rağmen, sonuç alamadıysanız, malın teslimi (fatura ve fiş) tarihinden itibaren otuzgün içerisinde mal ya da, hizmeti satın aldığınız yer ile  ikamet ettiğiniz; 
*Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerine,
*Tüketici Mahkemelerine, 
başvurmalısınız. Böyle bir durumda hakkınızı aramamanız sadece o mal veya hizmet nedeniyle sizin zarara uğramanızı değil, aynı zamanda tüketiciye saygılı olmayan satıcıyı ödüllendirmek ve başka tüketicilerin de benzer mağduriyetlere uğramasına sebep olmak anlamına gelir.
Kapıdan satışlarla ilgili uyuşmazlıklarda tüketicinin bulunduğu yerdeki hakem heyetine başvurulur. Kapıdan satışlarda cayma süresi 7 gündür.
HAKEM HEYETLERİ VE TÜKETİCİ MAHKEMELERİ NEREDEDİR?
Hakem Heyetleri illerde Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü, ilçelerde ise Kaymakamlık binalarındadır.
81 İl Müdürlüğü ile 851 ilçede Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri bulunmaktadır.
Tüketici Mahkemeleri ise her il ve ilçenin Adliye binalarında bulunmaktadır.
NEREYE BAŞVURULMALI?
Satın aldığınız ve şikayet konusu olan mal ya da hizmetin değeri 1 Ocak 2009’dan itibaren 936,97 YTL’nin (Parasal sınır her yıl DİE’nin TEFE’de meydana gelen yıllık artış oranında artırılır.) altında ise sorunun çözümü için Tüketici Sorunları Hakem Heyetine başvurmanız zorunludur. Bu durumda, hakem heyetlerinin aldığı karar bağlayıcıdır.
Hakem heyetinin lehinize verdiği karara satıcı veya sağlayıcının uymaması durumunda İcra Müdürlüğüne müracaat edebilirsiniz.
Hakem heyeti kararı, aleyhinize çıktıysa tebliğ tarihinden itibaren15 gün içinde Tüketici Mahkemesine itiraz edebilirsiniz. İtirazı görüşen Tüketici Mahkemesinin kararı kesindir.
Şikayet konusu olan hizmetin değeri 936,97 YTL’nin üstünde ve 2.446,03 YTL.’nin altında ise Hakem Heyetlerine başvurulabileceği gibi, Tüketici Mahkemelerine de başvurulabilir.
Ancak bu durumda, Hakem Heyetlerinin kararı delil niteliğinde olup, bağlayıcı değildir. Lehinize olan heyet kararına karşı tarafın uymaması halinde Tüketici Mahkemesine başvurmanız gerekecektir.
BAŞVURUNUZU NASIL YAPACAKSINIZ?
Şikayet konusunu içeren dilekçe ve ekinde konuya ait belgelerle (fatura, satış fişi, garanti belgesi, sözleşme vb.) bizzat başvurabilirsiniz. 
Yazılı dilekçenizde, Tıklayın
• Satın aldığınız mal ya da hizmetin ne olduğunu, özelliklerini, 
• Malın ne zaman teslim edildiğini ya da hizmetin ne zaman ve nerede verildiğini,
• Ne kadar para ödediğinizi, 
• Sorunun ne olduğunu,
• Satıcı ya da sağlayıcıya durumu ilettiğinizde neler olduğunu, 
• Ne yapılmasını istediğinizi anlatın.
BAŞVURULARDAN ÜCRET ALINMAZ
Hakem heyetlerine yapılan başvurulardan herhangi bir ücret alınmaz.Yalnızca posta giderleri için 5.00 YTL değerinde posta pulu getirilmesi gerekmektedir. Hakem heyetlerince görevlendirilecek bilirkişi ücretleri Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından karşılanır. 
Tüketici Mahkemeleri nezdinde tüketiciler tarafından açılacak davalar her türlü resim ve harçtan muaftır.
GÖRÜŞÜLME SÜRESİ
Hakem Heyetlerine yapılan başvurular, başvuru tarih ve sırasına göre en geç 3 ay içinde karara bağlanır.
Kararlar, alındığı tarihten itibaren 5 gün içinde taraflara yazılı olarak bildirilir.


1 yorum:

  1. iyi günler kobiline diye bir firma var yeni iş yeri acacak kişilere yardımcı oluyoruz kosgebten yararlandırıyoruz diyerek yalan dolanla bir cok kişinin haksız yere paralarını alıp ve paraa-larını iade etmiyorlar bunla ilgili nasıl bir dava acabilirim insanların kurur kırıcı insanı hayattan sogutuyorlar bu gibi firmalara nasıl bir dava acılır .

    YanıtlaSil

Yargıtay’a Göre Boşanma Sebepleri

Yargıtaya göre boşanma sebepleri nelerdir? İşte bu yazımda bunlara ayrıntılı değineceğim. Yargıtay’ın boşanma sebepleri olarak saydığı ko...